Petrolün Gölgesinde Güç Oyunu: Azerbaycan Ekonomisinin Gizli Sahipleri

Azerbaycan… Haritada küçük, yeraltında büyük bir ülke. Hazar’ın maviliğinde saklanan zenginlik, Bakü’nün gecelerinde parıldayan ışıklar gibi göz kamaştırıyor. Ama bu zenginliğin ipleri kimlerin elinde? İşte perde arkası

“Paranın aktığı yerde, güç konuşur; ama her zaman bağırmaz.”

@stratejivefikirler

Sahnenin başrolü: SOCAR

Azerbaycan’ın kalbi olan enerji sektörü, SOCAR (Azerbaycan Devlet Petrol Şirketi) ile atıyor. Yalnızca bir şirket değil, adeta bir imparatorluk. Türkiye’den İsviçre’ye kadar yayılmış akaryakıt zincirleri, Petkim ve Star Rafinerisi gibi dev yatırımlarıyla sadece ekonomi değil, diplomasi de SOCAR’ın elinde.

“Devletin ceketini giyen şirketler, çoğu zaman halkın terini unutur.”

@stratejivefikirler

Yabancıların eli: BP, Total, ChevronPetrol sahasında yabancı bayraklar dalgalanıyor. BP, Azeri-Çırak-Güneşli’de %30.37, Şah Deniz’de %28.8 payla. TotalEnergies, Chevron ve diğerleri… Sermaye akıyor ama kazancın yönü çoğu zaman Bakü’den çok daha uzaklara

“Ortaklık tabelada yazsa da, kazanç hep birinin kasasındadır.”

@stratejivefikirler

Türkiye’nin stratejik ortaklığı…

Türkiye sadece “kardeş ülke” değil, aynı zamanda ekonomik bir ortaktır. SOCAR’ın Türkiye’ye yaptığı yatırımlar, TANAP gibi projeler, iki ülke arasında bağ kuruyor. Ancak bu bağların ipini kim tutuyor, bu her zaman net olmuyor.

“Kardeşlik gönülden olursa bereket getirir; cepten olursa hesap getirir.”

@stratejivefikirler

Çin’in sinsi adımları…

Çin, göz kamaştıran bir sessizlikle Azerbaycan ekonomisine sızıyor. Altyapı, enerji ve ulaştırmada adım adım ilerliyor. Kredi veriyor, proje yapıyor, ama ipotek de bırakıyor.

“Ejderha, saldırmaz; sarılır. Ama bir kez sarıldı mı, kolay çözülmez.”

@stratejivefikirler

İş dünyasının perde arkası…

Azerbaycan’da bazı oligarklar, enerji dışında inşaat, bankacılık ve medya gibi alanlarda da büyüyor. Genellikle hükümete yakın isimler, kamu ihalelerinin baş aktörleri. İsimler perde arkasında, ama servet sahnede.

“Görünmeyen zenginlik, çoğu zaman hesap verilmeyen zenginliktir.”

@stratejivefikirler

Zenginliğin bedeli: Şeffaflık eksikliği

Zenginlik bir ülkenin kaderini değiştirebilir ama adaletle yönetilmediğinde çöküşün habercisi olur. Transparency International gibi kuruluşlar, SOCAR başta olmak üzere şeffaflık konusunda uyarıyor.

“Petrol kuyusuna inen, bazen vicdanını da orada bırakır.”

@stratejivefikirler

Azerbaycan’ın geleceği sadece doğal kaynaklarda değil, bu kaynakların nasıl ve kimin için kullanıldığında saklı. Gerçek refah, sadece toprak altında değil, halkın cebinde ve yüreğinde olmalı.

Zenginlik toprağın altında olabilir; ama onur!, yukarıda yaşar.”

@stratejivefikirler

Gürkan KARAÇAM

#ekonomi #azerbaycan #şirket #şeffaflık #çin #ingiltere #küreselşirketler

Yorumlar

Yorum bırakın