“Tarih, sadece kazananların yazdığı bir hikâye değildir. Kaybedenlerin inadı da tarihin bir parçasıdır.”
@stratejivefikirler
Vietnam… Dünyanın en güçlü imparatorluklarına diz çöktüren, işgalcilerin kemiklerini bambu ormanlarına gömen bir ülke. ABD’nin süper güç olduğu dönemde, teknolojisi, askerî bütçesi ve istihbarat gücüyle kazanmasının kesin olduğu bir savaşı nasıl kaybettiğini anlamak için yüzeysel bakmamalıyız. Gerçek şu ki; Vietnam Savaşı sadece askeri bir savaş değildi. Bu, emperyal güçlerin, küresel şirketlerin, istihbarat teşkilatlarının ve uluslararası sermayenin sahneye çıktığı bir tiyatroydu. Peki perde arkasında neler yaşandı? ABD neden Vietnam’da başarısız oldu? Küresel şirketler buradan ne bekliyordu?Vietnam’ı kimler finanse etti ve bu savaştan kim kazanç sağladı?
1. Vietnam’ın Yüzlerce Yıllık Direnişi: İşgalciler ve Çöküşleri
Vietnam, yüzyıllardır direnişin simgesi olmuş bir coğrafya. Tarih boyunca birçok büyük güç bu toprakları ele geçirmek istedi ama sonunda her biri yenildi.
Çin İşgali (M.Ö 111 – M.S 938) – İlk Fetih ve Direniş
Çin İmparatorluğu, Vietnam’ı tam 1000 yıl boyunca sömürge olarak yönetti. Ancak Vietnam halkı asla teslim olmadı. Bağımsızlık savaşları aralıksız devam etti. 938’de Bach Dang Savaşı’nda Vietnamlılar, Çin donanmasını denizin dibine gömdü.
Fransa İşgali (1858 – 1954) – Kauçuk ve Afyon Savaşı
Fransa, Vietnam’ı kontrol altına alarak kauçuk, pirinç ve afyon ticaretini tekeline aldı.Vietnamlı köylüler, Michelin ve Fransız şirketleri için modern köleler haline geldi. Dien Bien Phu Savaşı (1954), Fransa için bir felaket oldu. Vietnamlı komutan General Vo Nguyen Giap, Fransız ordusunu haritadan sildi ve Fransa bölgeden çekilmek zorunda kaldı.
“Sömürgeciler toprağı işgal eder ama ruhları ele geçiremez.”
@stratejivefikirler
Japon İşgali (1940 – 1945) – II. Dünya Savaşı Kaosu
Japonya, Vietnam’ı işgal etti ve Vietnam halkı hem Fransızlara hem de Japonlara karşı savaşmak zorunda kaldı. Japonların çekilmesiyle Fransa tekrar Vietnam’a döndü.Vietnam, yıllarca sadece bir ülke değil, büyük güçlerin kumar oynadığı bir masa oldu. Ancak bu masada en büyük kaybı veren ABD olacaktı.
2. ABD Neden Vietnam’a Girdi?
ABD’nin resmi söylemi şuydu: Komünizmin yayılmasını önlemek. Ancak bu sadece bir bahaneydi. Gerçek nedenler: Vietnam, stratejik olarak Çin’i kuşatacak bir konumdaydı. Küresel şirketler için devasa bir kauçuk ve doğal kaynak deposuydu. ABD için büyük bir askeri ve ekonomik deney laboratuvarıydı ve 1955’te ABD, Güney Vietnam’a kukla bir hükümet kurarak iç savaşı başlattı.
“Gerçek savaş, sahada değil; bankalarda, petrol sahalarında ve toplantı odalarında kazanılır.”
@stratejivefikirler
3. ABD Neden Vietnam’da Yenildi?
A. Gerilla Savaşı: Görünmez Düşman
ABD askerleri şehir savaşına alışkındı. Ancak Vietnamlılar, ormanları silah gibi kullandı.Viet Cong güçleri, Cu Chi Tünelleri gibi labirent sistemlerini kullanarak ABD ordusuna büyük kayıplar verdirdi.
B. Halkın Direnişi: Savaşın Kalbi
ABD, Vietnam halkını kazanamadı. Halk, işgalcilere karşı savaşan Viet Cong’u destekledi. Çiftçiler gündüz tarlada çiftçi, gece ise savaşçıydı. ABD askerleri kimin düşman olduğunu bile anlayamıyordu.
C. ABD İçinde Artan Muhalefet
Savaş karşıtı gösteriler ABD’yi içeriden çökertti. Medya, ABD ordusunun Vietnam’daki vahşetini ortaya çıkardı. (Örn: My Lai Katliamı, Napalm bombası kullanımı) Pentagon belgeleri, ABD hükümetinin savaşı kazanamayacağını bildiğini gösterdi.
“Savaşlar, halkın desteğini kaybettiğinde kaybedilir.”
@stratejivefikirler
D. Soğuk Savaş Dengeleri: Gizli Destekçiler
SSCB ve Çin, Vietnam’a silah, mühimmat ve ekonomik destek sağladı. ABD, karşısında Vietnam’dan çok, dolaylı olarak Sovyetler’i buldu. ABD, Vietnam’ı ele geçiremediği gibi, tarihteki en büyük moral ve finansal yenilgilerinden birini aldı.
4. Küresel Şirketler Vietnam’dan Ne İstiyordu?
Michelin ve Fransız şirketleri, Vietnam’ın kauçuk tarlalarını kontrol ediyordu. CIA’nin afyon kaçakçılığı yaptığı iddiaları, ABD’nin savaşın bir parçası olduğunu gösterdi. Silah şirketleri (Lockheed Martin, Boeing, General Dynamics), savaşı büyütmekten kâr elde etti.
“Savaşlar, sadece ideolojiler için yapılmaz. Gerçek kazananlar, savaşı finanse edenlerdir.”
@stratejivefikirler
5. Vietnam Savaşını Kimler Finanse Etti?
ABD: 1 trilyon dolara yakın para harcadı ama kazanamadı. SSCB ve Çin: Vietnam’ı finanse ederek ABD’ye karşı zafer kazandı. Silah Şirketleri: Savaş büyüdükçe servetlerine servet kattılar. Vietnam, savaşın sonunda bağımsız kaldı ama küresel sermayenin hedefi olmaktan hiç kurtulamadı.
Vietnam Bize Ne Öğretti?
Hiçbir büyük güç, halkı karşısına alarak savaş kazanamaz. Gerilla savaşı, dev orduları bile dize getirebilir. Küresel şirketler ve finans elitleri, savaşlardan asla zarar görmez. Vietnam Savaşı, ABD’nin yenilmez olmadığını tüm dünyaya gösterdi. Bugün Vietnam, ekonomik olarak yükselirken bile küresel sermayenin gölgesi altında yaşıyor. Ama geçmişi asla unutmadılar.
“Zafer, sadece savaş alanında değil, halkın ruhunda kazanılır.”
@stratejivefikirler
Gürkan Karaçam

Yorum bırakın